Uticaj fiksnih zvijezda u astrologiji

Fiksne zvijezde su nešto što obično nazivamo „zvijezde“, nasuprot „lutajućim zvijezdama“ ili planetama. Kao što se možete uvjeriti pogledom na noćno nebo, postoji mnoštvo fiksnih zvijezda. Oko stotinu njih ima značajnu astrološku važnost, a taj značaj se pojačava što se višlje penjemo na astrološkoj skali – vrlo su korisne u natalnoj astrologiji, nezamjenjive u mundanoj, dok su horarna ispitivanja obično izvan dometa njihovog uticaja. Prema strukturi tradicionalnog kosmološkog modela, jedinog relevantnog za astrologiju, fiksne zvijezde pripadaju osmoj sferi, tj. sferi iznad sedam planetarnih sfera. Iznad sfere fiksnih zvijezda nalaze se još tri nematerijalne i nevidljive sfere metafizičkog značaja. To su sfera zodijaka koja predstavlja sveukupnost arhetipskih potencijala stvaranja koji se artikulišu i realizuju kroz materijalne i vidljive sfere zvijezda nekretnica i planeta i dvije božanske sfere a koje se nalaze na samom vrhu ove hijerarhije. Sfera zodijačkih znakova predstavlja zapravo božanski intelekt koji je prvi pokretač (primum mobile) na račun koga se kreću sve niže sfere, uključujući i sferu fiksnih zvijezda.  Ispod sfere Mjeseca nalazi se sublunarni svet kojem pripada čovjek i koji je izgradjen od četiri osnovna elementa i njihovih kombinacija. Kakav je filosofski, pa donekle i praktični, značaj takve podjele, dobro je opisao i Titus Burkhart, navodeći:

Gradacija nebeskih sfera odražava ontološki poredak svijeta, u skladu sa kojim svaki stepenik egzistencije napreduje tako što viši stepen „sadrži“ niži, baš kao što uzrok „sadrži“ posledicu. Otuda, što je šira nebeska sfera u kojoj se zvijezde kreću, to je čistiji, manje uslovljen i bliži božanskom izvoru onaj stepen egzistencije ili nivo svijesti koji joj odgovara.

Ptolomejev kosmološki model
Ptolomejev kosmološki model

 

Usled toga, uticaj fiksnih zvijezda se razlikuje od planeta jer je u biti mnogo više dramatičan, iznenadan i nasilan. Po pravilu, planetarni uticaji su postepeni i rade relativno sporo, skoro da bi se moglo reći tiho, dok izgleda da zvijezde većinu svog uticaja ostvaruju u iznenadnim, teškim, oštrim rafalima, proizvodeći ogromne efekte za kratke periode, a, nakon podizanja natusa na velike visine, iznenada ga i ruše donoseći niz dramatičnih i neočekivanih katastrofa. Drugim riječima, fiksne zvijezde mogu podići iz siromaštva do ekstremnog bogatstva ili obrnuto, dok planete tako ne djeluju. Pravilo je da zvijezde ne rade same, osim možda u onim slučajevima kad se nalaze na uglovima, već se njihov glavni efekat prenosi kroz planete. Čini se da formiraju svojevrsnu podlogu na kojoj se gradi horoskop, a ako se planeta nađe na nekoj zvijezdi, dejstvo zvijezde je znatno uvećano, dajući joj značaj u životu koji je sasvim neočekivan sudeći po položaju i aspektima te planete u karti. Astrolozima su poznati slučajevi kada je uticaj izvjesne planete u horoskopu naglašen bez nekog očiglednog razloga, tako da drastično djeluje tokom života, ali u takvim slučajevima obično postoji fiksna zvijezda koja operiše u pozadini kroz planetu u pitanju.

Obim i značaj efekata koje donosi zvijezda zavisi od nekoliko faktora, naime, (a) prividna veličina, (b) nebeski položaj, (c) priroda planete kroz koju ostvaruju svoj uticaj, (d) mitološka pozadina sazvežđa kojim pripadaju i (e) opšta priroda horoskopa.

(A) Prividna veličina: Magnituda zvijezde ima definitivan odnos prema intezitetu svog djelovanja. Zvijezda prve magnitude ostvaruje veliki uticaj, zvijezda druge magnitude je znatno slabija, i tako dalje redom, efekat zvijezda ispod četvrte magnitude je veoma mali, osim u slučaju klastera.

(B) Nebeska pozicija: Što je zvijezda bliža ekliptici to je veća i njena moć, a na sjevernoj hemisferi zvijezda sjeverne deklinacije je moćnija od one sa južnom, dok suprotno važi u južnoj hemisferi. Često se pominje da zvijezde velike širine ne mogu da utiču na nas, ali veoma je sumnjivo da li je ova pretpostavka tačna, jer iskustvo, naročito u slučaju kometa, izgleda da ukazuje na to da su tijela iz svih djelova nebeske sfere u stanju vršiti svoj uticaj na zemlji i njenim stanovnicima.

(C) Priroda planete kroz koje djeluju: Kao što je već istaknuto fiksne zvijezde daju snagu i energiju planetama i modifikuju njihove efekte, ali u isto vrijeme i priroda planete vrši jak kontrolni uticaj na rezultat. Najveći efekat se dobija kada su i zvijezda i planeta iste prirode, i u takvim slučajevima uticaj planete se podiže do veoma snažnog nivoa, dok je istovremeno malefični efekat zvijezde umanjen. Dakle, ako se planeta Mars nađe na zvijezdi svoje sopstvene prirode njegova snaga se povećava, a ako se pak nađe na zvijezdama prirode Jupitera ili Venere njegov uticaj je smanjen i modifikovan, dok ako padne na neku Saturnove prirode taj uticaj je u velikoj meri promijenjen. Drugim riječima, ako planeta padne na zvijezde slične prirode onda sama stiče intenzitet, dok ako se nađe na nekoj suprotne prirode postaje mirna i iskrivljena i može dati neku vrstu tupog efekta na karakter.

(D) Mitološka pozadina sazvežđa. Sledeći važan princip kod fiksnih zvijezda jeste mitološka važnost zvijezda, odnosno sazvežđa kojim one pripadaju. Mnogi autori iznose ideju da su izgledi sazvežđa nekako predodređeni, da se stvarno nalaze tamo gore, na nebu, međutim to jednostavno nije tačno. Prizori zvijezda nisu na nebu, oni tako ne mogu postojati. Čak ni grupisanje zvijezda ne postoji na nebu. Konstelacije nisu takve, one su konfuzna zbrka, međusobno se preklapajući. Kod nekih sazvežđa, kao što je Ovan, imate tri prilično beznačajne zvijezde koje su manje-više blizu jedna druge. Kod drugih sazvežđa, poput Eridanus ili Drako, imamo niz zvijezda koje se protežu preko pola neba. Niko nikad nije te zvijezde nasumično pogledao i pomislio kako pripadaju zajedno. Ono što je postojalo jeste spoznaja da te zvijezde pripadaju jedna drugoj na sličan način na koji članovi jedne porodice pripadaju zajedno. To se može prepoznati u grupisanju tih zvijezda u sazvežđa. Nakon što su tako grupisane, te porodice imaju određenu prirodu koja se može vidjeti na isti način na koji znate da postoje porodice čiji su svi članovi loši ljudi ili obratno. Isto je i sa zvijezdama, to je razlog zbog kog su zvijezde i priključene određenom prizoru. Imale su i mit koji im je priključen, a koji je predstavljao otjelotvorenje njihove prirode, pričao njihovu priču. Proučiti priču koju mit sazvežđa prenosi je izuzetno bitan ključ za razumijevanje uticaja same zvijezde.

(E) Opšta priroda horoskopa: Ovo je važno razmatranje koje ne treba zaboraviti. Rezultat efekta zvijezde kroz planetu velikim dijelom zavisi od snage ili slabosti te planete u horoskopu. Tako u natalnoj karti koja ukazuje na veliku sposobnost i visok položaj, taj postignuti uspjeh će pomoću dejstva zvijezde biti trajnijeg karaktera, nego u natalu gdje to nije naznačeno. Pored toga, u svim slučajevima fiksne zvezde ne protivrječe planetarnim indikacijama. Čovjek neće postati ubica, lopov ili falsifikator samo kroz efekat zvijezde, već da bi do toga došlo opšta priroda karte mora na to ukazivati. Glavna funkcija zvijezda je da naglasi kvalitete, a ne da podari neke nove, pa se tačna priroda i efekti zvijezda moraju tražiti kroz uobičajena pravila astrologije.

Fiksne zvijezde djeluju zavisno od položaja i za njih se kaže da “ne bacaju zrake”, ili drugim riječima njihovi aspekti se smatraju neefikasnim i njihov uticaj se ostvaruje ugavnom kroz konjunkciju ili paralel. Kao i u slučaju planeta najmoćnije su kada su u uglovima i slabe kada su u kadentnim kućama, njihov efekat je vrlo značajan kada izlaze na Asc, kulminiraju na MC, ili ako su postavljene na nadiru čak i kada su same. U takvim slučajevima sve zvijezde prve magnitude daju čast i postignuće, koji će biti izgubljeni ili zadržani u nevolji i opasnosti ako je zvijezda prirode Marsa, dok ukoliko to bude priroda Saturna može donijeti konačnu sramotu i propast. Ugao na kom se nađu ispoljava svoj modifikujući uticaj, pa tako ako je u pitanju 10.kuća uticaće na profesiju, 7.kuća – partnerstva, 4.kuća – dom i prva kuća koja se odnosi na samog natusa.

Najmoćniji efekat zvijezde ostvaruju kada su u konjunkciji ili paralelu sa planetom, što ćemo detaljnije opisivati u narednim tekstovima. Uobičajeno je konjunkcije posmatrati na potpuno isti način kao kad su u pitanju konjunkcije planeta u horoskopu, tj. prema stepenu ekliptičke longitude, a paraleli po deklinaciji, s tim što su orbisi obično dosta manji. Ipak, može se pokazati da je opozicija gotovo jednako moćna kao konjunkcija, a da kvadrat ima neosporan uticaj koji ne bi bilo mudro zanemariti, iako mnogi smatraju da uticaj kvadrata i nije tako značajan. U slučaju trigona i sekstila efekat je vrlo mali, ako ga i ima.

Za glavne događaje u životu, fiksne zvijezde su od najveće važnosti. Naročito su značajne kada počnemo da progresiramo horoskop, jer će glavni događaji u životu vrlo pouzdano biti prikazani konjunkcijom progresiranih ključnih tačaka iz horoskopa sa fiksnim zvijezdama. Međutim, kako je rečeno, biće važne i u osnovnoj mapi života, ukazujući na potencijale u životu.

Sada ostaje samo da se razmotre stvarne prirode tih fiksnih zvijezda i način njihovog predstavljanja. Opšte prihvaćena metoda izražavanja kakav uticaj vrši neka zvijezda jeste poređenje sa uticajem planeta Sunčevog sistema. Tako određena zvijezda može da bude “prirode Marsa” na primjer, i to podrazumijeva da posjeduje karakteristike slične onima koje ta planeta inače pokazuje u horoskopu. Često, međutim, pominju se i dvije ili više planeta u opisu, pa u ovom slučaju treba uzeti da planeta čije se ime prvo pominje opisuje glavni uticaj zvijezde. Druga planeta opisuje modifikujući uticaj, tako da zvijezda prirode Marsa i Jupitera, na primjer ima uticaj sličan Marsovom, ali modifikovan prirodom Jupitera. Tako, čisto marskovski kvaliteti dobijaju ekspanzivnost Jupitera, tu je više optimizma i dobre sreće nego što bi to inače bio slučaj, i tako dalje.

Ovaj metod klasifikacije i opisivanja tačne prirode zvijezda nam omogućava da steknemo dobru ideju o svakoj, a ako kombinujemo sa znakom i dekanatom koji zvijezda zauzima, zajedno sa planetom i kućom preko kojih zvijezda deluje u nekom natalu, možemo znatno dotjerati našu procjenu njenog specifičnog efekta, a takođe i procijeniti način na koji bilo koja druga malo poznata zvijezda deluje, jer njena priroda može biti poznata iz opšteg karaktera sazvežđa kojem pripada.

Kako su ove prirode prvi put otkrivene ili fiksirane ne znamo, jer Ptolomej, kome dugujemo ta tumačenja, ne daje pravila za njihovo određivanje. To da je slijedio neka pravila čini se očiglednim jer drugačije bi bilo teško procijeniti kako bi tako fine nijanse uticaja mogle biti uočene. Prema Agripi, priroda ovih fiksnih zvijezda je poznata iz sličnosti njihovih boja u odnosu na planetarne boje.

Ne bi trebalo da bude teškoća u korišćenju fiksnih zvijezda u natalnoj astrologiji, ali za potrebe  početnika vrijedi pomenuti sledeća pravila:

I.   Označite na karti ili napravite listu fiksnih zvezda koje se nalaze u konjukciji, paralelu ili u opoziciji sa planetama, zajedno sa njihovim magnitudama i prirodom.

Sledeći orbisi mogu se dozvoliti za konjunkciju i opoziciju: Za zvijezde prve magnitude, do 7 stepeni 30 minuta, za zvijezde druge magnitude, do 5 stepeni 30 minuta, za zvijezde treće magnitude, do 3 stepena i 40 minuta i za zvijezde četvrte magniude, 1 stepen i 30 minuta. To su neke generalne smjernice, no ja moram istaći da se ne slažem sa ovim orbisima, pa mi se čini prihvatljivim orbis od jednog stepena  za fiksne zvijezde prve magnitude. Sirijusu, koji je daleko najsvjetlija zvijezda dao bih maksimalno 2 stepena. Složio bih se sa En Rajt koja zvijezdama prve magnitude daje oko 1 stepen i 15 minuta, postepeno smanjujući do 15 minuta za zvijezde šeste magnitude.

II.  Potražite sazvežđe koje sadrži zvijezdu, njenu prirodu (koju ćemo dodatno predstavljati), i kombinovati uticaj sazvežđa, zvijezde i planete.

III.  Izmijenite ove karakteristike po znaku, dekanatu i kući u kojoj se zvijezda nalazi, zajedno sa aspektima prema planeti i kući kojom vlada kao što se čini i kod uobičajenih planetarnih konjunkcija.

IV.   Magnituda zvijezde i njena pozicija u ugaonoj, sledujućoj ili padajućoj kući će dati neku ideju o snazi uticaja koji će ispoljiti.

 

Prokion u astrologiji

 

Kao i Canis Major, tako je i sazvežđe “Manjeg Psa” ili “Malog Psa” (Canis Minor) poznato po imenu svoje vodeće zvijezde koju klasici  poznaju kao Prokion, prije psa, jer izlazi nešto malo prije Sirijusa. Zvijezda Prokion je, kao i Sirijus, zvijezda prve magnitude i bijele je i žute boje. Takođe nalik Sirijusu, povezuje sa naglim temperamentom i nasilnim aktivnostima ali može donijeti i bogatstvo, čast i ugled kada je dobro postavljen. Lili je opisuje ovako “Manja pseća zvijezda na skoro 9 stepeni Raka oblikuje mrzovoljnog, drskog čovjeka, sklonog bijesu, ponosu, nemaru, nasilju, buntovništvu.”

Dok je priroda Sirijusa povezana sa Jupiterom i Marsom, Prokionu se pripisuju Merkur i Mars, jednako skloni neumjerenosti, ali brži i manje stabilni u svom efektu. Sirijus je poznat kao “pseća zvijezda” dok se njegov saputnik koji mu prethodi, sa svojim brzim reakcijama, velikom energijom i naglom prirodom, po mnogo čemu uklapa u profil “kučića”, što je i jedan od naziva po kojima je bio i znan u tradiciji.

U mitologiji Prokion je bio pas Helene Trojanske, čija je bol za njegovim gubitkom bila tako velika da se molila da on ponovo zaživi na nebu. Očigledne veze su povlačene sa opasnošću od ujeda psa (ili ujeda divljih životinja generalno) kada je povezan sa nesrećnim planetarnim postavkama; Firmikus je tako tvrdio da ova zvijezda donosi opasnost od zvijeri kada je na descendentu sa Marsom u lošem aspektu, dok Vivijan Robson navodi dvije karte u kojim je Prokion bio istaknut, u slučajevima gdje su smrt ili ozbiljna povreda nastupile kao posljedica ujeda psa.

Još opštije, rečeno je da donosi nasilje, opasnost ili protivnike, kao i tvrdoglavu i aktivnu dispoziciju koja donosi snažan poriv, volju za akcijom i dostojanstvo onima koji te energije efektivno koriste kroz svjesno upošljavanje. Kada je dobro postavljen, Prokion se može smatrati vrlo srećnom i moćnom fiksnom zvijezdom – ipak je to osma najsvjetlija zvijezda na nebu – ali obično postoji i opasnost od drskosti i bezobraznosti ili kako to Ebertin opisuje, tendencija ka “glavom kroz zid” pristupu. Posljedično, rečeno je i da benefiti koje Prokion donosi rijetko kada potraju.

Sa svojom Mars-Merkur prirodom, postavka ličnih planeta sa Prokionom je tradicionalno pokazatelj sklonosti ka vojnim postignućima, ili pak u aktivnom angažmanu u verbalnim/fizičkim raspravama, strategijama ili sukobima. Pisanja Manilija iz prvog vijeka nove ere opisuju da je njegov uticaj jak kod onih koji proizvode oružje za lov ili sport; Lili nam kazuje da direkcija Sunca prema ovoj zvijezdi “najavljuje vojno unapređenje, nakon mnogo sukoba, troškova i revolta, i snažnih suprotstavljanja uglednih merkurijanskih ljudi ili sekretara ili kancelara ili zapovjednika, namjerenih da to spriječe.” On takođe navodi da kao i Sirijus, tako i Prokion kada kulminira ili izlazi sa Suncem donosi “kraljevske počasti”. Sa druge strane, Ebertin i Hofman, koji navode da daje “oštar um”, iznose detalje četiri karte u kojim je istaknuti Prokion donio opasnosti kroz neprijateljstva, uključujući i samu Elsbet Ebertin: “nekoliko puta bila je meta ekstremne agresije”. Navode i samo jednu u kojoj se postavka pokazala dobroćudnom – i to u slučaju feldmaršala Hindenberga, za kog sugerišu da je uspio konstruktivno da kanališe tu nasilnu energiju kroz bitke koje je vodio.

 

Dobar primjer interpretacije ove zvijezde u klasičnoj astrologiji dat je u spisu “Svijetle, strastvene, štetne i korisne zvijezde” napisanom 379 g.n.e. Govoreći o ovoj i drugim prominentnim zvijezdama Mars-Merkur prirode, naš a

Ove zvijezde imaju prirodu i temperament Marsa i Merkura i čine ljude ratnicima i vojnim liderima, ljude koji su hrabri, sposobni, vješti, snažni i živahni a takođe i pune energije, svestrane, lukave i prepredene, ljude koji se mogu snaći u više različitih aktivnosti i koji su stručni u mnogim stvarima. Ove zvijezde takođe uzdižu mudre i osjetljive ljude, piskavog glasa, obmanjive ljude kao i ljude koji su uspješni i daju dobre rezultate, ali i jogunaste i tvrdoglave ljude, one koji su nagli, impulsivni, nezasite i pohlepne u svojim željama, koji korumpiraju i mlade dječake i djevice, krivokletnike; naročito u noćnim rođenjima. Ako se uzdižu u horoskopu dnevne geniture čine takve ljude smjelim i hrabrim, žestokim, ljude sklone kajanju i promjenama mišljenja, lažne i obmanjive, lopove, bezbožnike, bez prijatelja, lažljive, bezobrazne, ljude koji sebe ukaljaju ubistvom, falsifikatori, prevaranti i podvaljivači i ti natusi ponekad i ne umiru lijepo. Ovo se pogotovo dešava u dnevnoj genituri.

Velik dio ove interpretacije činio je osnovu kasnijih definicija uticaja zvijezde odakle i vidimo da su pozitivni atributi Prokiona slični efektima Merkura i Marsa u dobrom aspektu, dok loša postavka Prokiona donosi efekte slične onim koji proizlaze iz lošeg aspekta ove dvije planete. Obzirom da većina autora prihvata da fiksne zvijezde intenziviraju ili uvećavaju efekte uglova ili planeta sa kojim su postavljene, to ni ne čudi da takva zvijezda može biti raznoliko opisana, tj. ujedno kao potencijal za veliki uspjeh i čast kad je dobro postavljena, ali i veliku opasnost i nasilne reakcije kada je aktivirana maleficima.

Meteorološki, teža Mars Merkur kombinacija je tipični pokazatelj olujnog i burnog vremena (kontakt Merkura sa malefikom, budući da je sam tradicionalni signifikator jakih vjetrova i oluja), pa će slično tome aflikovani Prokion upozoriti na moguću štetu od oluja ili poplava. Robson definiše Prokion kao zvijezdu koja “daje aktivnost, nasilje, iznenadne i nasilne nesreće”, mada je ovo naravno više izraženo kada je konfigurisan sa maleficima. Ali Prokion ima prilično dugu asocijaciju sa davljenjem ili nemogućnošću da se odoli štetnim efektima vode, pa je korisno istražiti veze sa arapskim mitom koji Ričard H. Alen opisuje u knjizi “Imena zvijezda, njihove pouke i značenje” gdje Prokion opisuje kao “oči pune vode” ili “onog koji plače”.

Prokion – umjetnički prikaz – Richard Moult

Mit opisuje Sirijus i Prokion kao dvije sestre koje su pokušale da prate svog brata Kanopusa preko neba kada su naišli na Veliku Nebesku Rijeku (Mlečni Put). Obje su ušle u rijeku i pokušale da je preplivaju ali je samo starija i jača sestra Sirijus uspjela pa se sada može vidjeti na južnoj obali te rijeke. Mlađa, slabija sestra Prokion nije mogla da pređe i ostala je uplakana na sjevernoj obali, poražena snagom rijeke. Nakon toga Sirijus se opisuje kao “ona koja je prošla” dok se o Prokionu govori kao o “onoj koja plače”, što se nadvezuje na njenu asocijaciju sa davljenjem i poplavama. Mit je moguće vrlo drevan i aludira na eufratski naziv za Prokion, “zvijezda prelaska vodenog psa”, koji se odnosi na blizinu Mlečnom Putu, “Nebeskoj Rijeci”, sugerišući na postavku zvijezde na raskršću na kom se opozitne sile sudaraju.

Neki prethodni ciklusi retrogradnog Saturna preko Prokiona doprinijeli su dodatno ovoj reputaciji za oluje, poplave i davljenje. Cunami na boxing day 2004. godine imao je Saturna na samo nekoliko minuta od konjunkcije, dok je Saturn bio na pola stepena od Prokiona u prethodnom kontaktu 1975. godine, za vrijeme poplava rijeke Jangce u Kini, koja je zabilježena kao treća najgora prirodna katastrofa modernog vremena, ubivši oko 200.000 ljudi.

Slijede konkretniji opisi upliva sa planetama i uglovima:

Na Asc.: lukav, vješt, pretvoran, bogatsto kroz nasilje i pljačku, požuda, rasipanje, gubitak i propast, vojno postignuće, svađe, gubici kroz trgovinu ili od slugu.

Sa Suncem: velika pomoć od prijatelja, pokloni i nasljeđa ako nije aflikovano, vojno postignuće nakon mnogih borbi i troškova. Ako izlazi ili kulminira, kraljevske počasti.

Sa Mjesecom: Okultna interesovanja, nemiran, nikad ne stoji dugo na jednom mjesto, svađe sa prijateljima, partnerima i poslodavcima. Ako su u isto vrijeme Sunce i Mars sa Deneb Adige (5 Riba) ili Vegom (14 Jarca), iznad zemlje, smrt od ujeda bijesnog psa.

Sa Merkurom: okultna interesovanja, manja pozicija upravljanja pod Vladom, nevolje i skandali od suprotnog pola, povoljno za zdravlje i dobit.

Sa Venerom: mnoga dobra od uticajnih prijatelja, povezanih sa Crkvom, povoljno za dobiti.

Sa Marsom: okrutnost, nasilje, skandali i klevete, sramota i propast, opasnost od ujeda psa.

Sa Jupiterom: mnoga putovanja, nevolje kroz rođake i Crkvu ili zakon, pomoć od prijatelja.

Sa Saturnom: dobro prosuđivanje, visoka pozicija povjerenja često u vezi sa zemljom, može ga usvojiti stariji par od kog dobro nasljeđe može steći, dobro od starijih prijatelja, dobro zdravlje, kućni mir, brak sa osobom višeg položaja.

Sirijus – mistika i astrologija najsvjetlije zvijezde

Sirijus je najsjajnija na našem nebu i može se vidjeti na kraju jeseni i zimi nisko nad horizontom. Pripada sazvežđu Veliki pas (Canis Maior) i u stopu prati sazvežđe Orion.

Udaljenost Sirijusa od nas je oko 8,3 svjetlosne godine, što ga čini jednom od nama najbližih zvijezda. Njena magnituda je  -1,4, dok je, na primer, magnituda Venere  -4,4, a Sunca  -26,7. Ako vidite neko tijelo na nebu sjajnije od Sirijusa, a da nisu Mjesec i Sunce, onda je u pitanju sigurno neka planeta. Sirijus ima svog pratioca, tako da čini dvojni sistem zvijezda. Glavna zvijezda se obilježava sa Sirijus A, a pratioc Sirijus B. Veličina Sirijusa se procjenjuje na dva prečnika Sunca.

Sirijus u mitologiji i narodnom predanju

Hijeroglif koji predstavlja Sirijus sadrži tri elementa: “falusni” obelisk (koji predstavlja Ozirisa), kupola “nalik na matericu” (predstavlja Izidu) i zvijezda (koja predstavlja Horusa).

Sirijus je najsjajnija zvijezda na noćnom nebu. Stari Egipćani su zvijezdu Sirius zvali Sotis i bila je najvažnija zvijezda na nebu Egipćana. Piramide u Egiptu, su raspoređene kao i zvijezde koje se nalaze u sazvežđu lovca Oriona, usmjerene ka zvijezdi Sirijus u sazvežđu Velikog psa. Egipatski godišnji kalendar  izvorno nastaje na temelju plavljenja Nila u ritmu pojava Sirijusa. Oko 2800. godina  p.n.e. astronomska pojava Sirijusa postaje  temelj za određivanje dana egipatske Nove godine.  Od velike važnosti za drevne Egipćane bilo  je da se helijački izlazak Sirijusa dogođa gotovo istovremeno sa godišnjim  plavljenjem Nila, što je doprinijelo posebnom značenju i mističnosti te astronomske pojave.  Dakle, poznavanje ciklusa Sirusa  omogućilo im je da predviđaju poplave Nila  od čega je zavisila  privreda i život Egipćana. Zato se Sirijus  počinje obožavati s vjerovanjem da se tamo nalaze Bog i Boginja Neba i Zemlje, Izida i Oziris. Spominje se posebno u egipatskoj Knjizi  Mrtvih kao tačka usmjerenja duše pokojnika.  Uopšte uzev, smatralo se, da je pokojnik poslije smrti  postao  jedno sa zvijezdama. To je značilo da dvije kružne polarne zvijezde daju besmrtnost.

Od najranijih vremena Egipćani su pridavali  posebnu pažnju zvijezdi  Sirijus. Postaje simbol djevice u čijoj utrobi nastaje božansko dijete Horus te se kaže da je Sirijus mjesto rođenja Boga. Tako Izida oplođena Ozirisom kojeg simbolizuje zvijezda Sirijus A postaju božanski par kao roditelji božanskog faraonskog para na Zemlji.

Izida i Oziris su bili dvoje od četvoro djece koja su rođena  iz utrobe  boginje neba i oca RA – Sunca.  Drugo dvoje djece su  Seth i Nephtys.  Oziris i Izida su  prvi vladari Egipta. Ozirisa je komadanjem brutalno  ubio njegov ljubomorni brat Seth, od čega  je vrlo vjerovatno nastalo i ubistvo Kaina nad bratom Abelom.  Izida sastavlja dijelove raskomadanog Ozirisa, osim falusa kojeg ne nalazi. Zato Izida pravi umjetno falus. Tako postane trudna i u močvarama Nila rodi sina Horusa.  Prema piramidalnim  tekstovima i  drugim vjerskim spisima  jasno je da  ovaj mit ima svoje veze sa zvijezdama. Izida se indentifikuje sa zvijezdom Sirijus, a Oziris sa sazvježđem Orion. Obratimo pažnju na sliku ispod koja prikazuje poravnanje piramida sa zvijezdama. Orion (koji se povezuje sa Ozirisom) poravnava se sa Kraljevom Odajom, dok je Sirijus koji se povezuje sa Izidom poravnat sa Kraljičinom Odajom.

 

Kinezi ovu zvijezdu zovu Cin Lang (Nebeski vuk) i smatraju da su njene aflikcije uvijek u vezi sa lopovskim napadima.

Takođe postoji zanimljiva priča o zvijezdi Sirijus i afričkom plemenu Dogoni, koje vjekovima njeguje kult ove zvijezde. Početkom prošlog vijeka dvojica engleskih istraživača provela su niz godina među pripadnicima ovog plemena, koji su im rekli o postojanju zvijezde – patuljka Sirijus B, a čije su postojanje naučnici potvrdili današnjih dana pomoću moćnih teleskopa. Dogoni nazivaju zvijezdu Sirijus B imenom “ Po Tolo” . U prevodu to znači najmanja zvijezda. Takođe tvrde da je to najteža zvijezda i da je bijela. Moderna astronomija poznaje klasu zvijezda tzv. “bijelih patuljaka” kojima pripada i Sirijus B. Njihove osobine su da su male, masivne i bijele zvezde. Dogoni opisuju i treću zvijezdu. Postojanje zvijezde Sirijus C nije zvanično potvrđeno. Fotografija nema, ali postoje pretpostavke francuskih astronoma da se samo postojanjem Sirijusa C može objasniti promjena u orbiti te zvijezde. Ostaje nejasno, kako je afričko pleme Dogoni moglo da zna za postojanje te zvijezde ne koristeći teleskope ili neke druge instrumente, pošto Sirijus B nije vidljiv golim okom. Oni tvrde da su u davna vremena njihove pretke posjetila bića sa Sirijusa. Dogoni vjeruju da njihova božanstva dolaze sa tih planeta i znali su strukturu ovog sistema mnogo prije nego sto smo je mi otkrili (šezdesetih godina dvadesetog veka).

Interesantno je da se Sirijus pominje i u Kuranu, tačnije u Surat an Najim, u 49 stihu: “A On je Gospodar Siriusa”, te potom u 9. stihu iste sure: “Bio je na rastojanju dva luka ili bliži”

Pored očite analogije, ono što je interesantno ovdje jeste i brojčana vrijednost 49.9. Podsjećam da se Sirijus sastoji od dvije zvijezde, Sirijus A i Sirijus B, koje orbitiraju jedna oko druge u dvostrukom luku, svakih 49.9 godina.Ciklus od 50 godina bio je poznat i gore pomenutim Dogonima, koji svakih pola vijeka održavaju slavlje koje nazivaju Sigi. Kažu da se godinu dana prije toga obavezno pojavljuje ”znak” – veliku stijenu koja oduvijek stoji na ulazu u najstarije naselje Dogonaca, Jugo Dobro, obasja crvena svjetlost i na poljima počinju da klijaju tikve koje niko nije posadio (?!?).

Kod nas se za zvijezdu Sirijus zna od davnina i nazvana je Volujarka, Volarica i Volujarica. U narodu se Volarica opisuje kao zvijezda kojom se treba rukovoditi pri određivanju vremena kada se volovi izvode na pašu i sa nje vraćaju, odnosno, kada ih treba hraniti u jaslama, ili voditi u njivu na oranje. Moglo bi se zaključiti da je zvijezda ime dobila upravo na osnovu toga, ali vjerovatnije je da se za nju vezivalo neko mitsko predanje koje je dovodi u vezu sa volovima, ili sa rogatom stokom uopšte. U narodnoj poeziji se pominje u nekoliko pjesama koje za temu imaju ženidbu ostvarenu (dogovorenom) otmicom djevojke, kao i u pjesmama za koje znamo da su posredno u vezi sa obrednim ciklusom ranila. To bi značilo da se Volarica u njima dovodi u vezu sa proljećnim buđenjem prirode i početkom agrarne godine. Ovo je kuriozitet, jer je u neskladu sa činjenicom da se danas Sirijus sa naših prostora vidi tek s kraja jeseni i tokom zime, pa je njegovo vezivanje za ljetnji period moglo da se dogodi samo prije više hiljada godina.

Sirijus u okultnom simbolizmu i tajnim društvima

“Karta Velike Arkane pod brojem sedamnaest zove se Les Etoiles, (francuski za zvijezdu), i prikazuje mladu djevojku koja kleči sa jednom nogom u vodi i drugom na tlu, dok njeno tijelo donekle sugeriše simbol svastike. Ona ima dvije urne, čiji sadržaj ona izliva na zemlju i more. Iznad glave djevojke su osam zvijezda, od kojih je jedna izuzetno velika i svijetla. Grof de Gebelin smatra da velika zvijezda može da bude Sothis ili Sirijus; ostalih sedam su svete planete drevnih. On smatra da je ženska figura u stvari Izida u činu izazivanja izlivanja Nila koji je pratio izlazak “Pasje Zvijezde”. (Manly P. Hall, The Secret Teachings of all Ages)

U masonskim ložama, Sirijus je poznat kao” Blještava Zvijezda” i jednostavan pogled na njenu istaknutost u masonskoj simbolici otkriva da je ovoj zvijezdi pridavana najveća važnost. Masonski autor Vilijam Hačinson o Sirijusu kaže: “Ovo je prvi i najuzvišeniji objekt koji zahteva svu našu pažnju u Loži”. Na isti način na koji je svjetlost Sirijusa našla svoj put u velike piramide tokom inicijacija, tako je simbolično prisutna i u masonskoj loži. Ili kako to Albert Pajk kaže: “Stari Astronomi vidjeli su sve velike simbole masonerije u zvijezdama. Sirijus sija u našim ložama kao Blještava Zvijezda”. U masoneriji, učenje kaže da je Blještava Zvijezda simbol božanstva, sveprisutnosti (Tvorac je prisutan svuda) i sveznanja (Tvorac vidi i zna sve). Sirijus je stoga “sveto mjesto” na koje se svi masoni moraju uzdići. To je izvor božanske moći i destinacija božanskih pojedinaca. Ovaj koncept se često predstavlja u masonskoj umjetnosti.
Da bi se postiglo savršenstvo, inicijant mora uspješno razumjeti i internalizovati dvostruku prirodu svijeta (dobro i

Predstava Sirijusa u masonskoj umjetnosti kao Blještave Zvijezde, odredišta Masonovog putovanja

zlo; muško i žensko, crno i bijelo, itd) kroz alhemijsku metamorfozu. Ovaj koncept je simbolično predstavljen u jedinstvu Ozirisa i Izide (muški i ženski principi) da rodi Horusa, dijete-zvijezdu, usavršenog čovjeka masonerije – koji se izjednačava sa Blještavom Zvijezdom.

Helena Blavacka i Alis Bejli, dvije glavne figure u Teozofiji,  su smatrali Sirijus izvorom ezoterične moći. Blavacka je govorila da se zvijezda Sirijus ispoljava mistično i da ima direktan uticaj na cijelo živo nebo i da je povezan sa svakom velikom religijom antike.  Baš kao i mnogi ezoterni pisci i Bejli pripisuje Sirijusu veliki uticaj na ljudski život: “Prvo i najvažnije je da energija ili sila potiče od sunca Sirijus. Ako se to može da tako izraziti, energija misli, ili sila uma, u svojoj cjelosti, dostiže solarni sistem iz udaljenog kosmičkog centra  preko Sirijusa. Sirijus djeluje kao predajnik, ili žarište, iz kog potiču oni uticaji koji proizvode samosvijest u čovjeku “. (Alice Bailey, Initiation, Human and Solar)

Kenet Grant je eksplicitno i intenzivno pisao o “psećoj zvijezdi”. U svojim brojnim knjigama, on često opisuje Sirijus kao moćan centar magične magnetične sile. Njegovo vjerovanje da je ova zvijezda glavni ključ za otključavanje tajne egipatskih i tifonijanskih tradicija je vremenom jačalo i postalo centralni fokus njegovog istraživanja. Jedna od Grantovih najvažnijih i kontroverznih teza je bilo otkriće tzv. “Sirijus/Set struje”, koja je u biti vanzemaljska dimenzija koja povezuje Sirijus, Zemlju i Seta, egipatskog boga Haosa – koji je kasnije povezan sa Satanom. “Set je inicijator, onaj koji otvara ljudsku svijest na zracima Neumirućeg Boga kog opisuje Sirius – Sunce na Jugu.” (Kenneth Grant, The Magical Revival)

 

Sirijus u popularnoj kulturi

Direktne reference na Sirijus u popularnoj kulturi su previše brojne da bi ih sve nabrajali (npr. vidi ime i logo najvažnijeg satelitskog radija u svijetu). Više zanimljiv aspekt popularne kulture za analizu su kodirane reference na Sirijus. Važni filmovi su zaista napravili skrivene i duboke reference na “pseću zvijezdu” (očigledno namijenjene onima “koji znaju”), gdje zvijezda uvijek igra ulogu onog koji je otkrio Tajne: kao pokretača i božanskog učitelja. Navešćemo ovdje samo jedan primjer. U Diznijevom Pinokiju, zasnovanom na priči koju je napisao mason Karlo Kolodi, Đepeto se moli najsjajnijoj zvijezdi na nebu da dobije “pravog dječaka”. Plava vila (njena boja je referenca na svijetlo-plavi sjaj Sirijusa) zatim silazi s neba da Pinokiju daruje život. Tokom marionetine potrage da postane dječak (što je alegorija za ezoteričnu inicijaciju), Plava vila vodi Pinokija prema “pravom putu”. Sirijus se tako predstavlja kao izvor života, vodič i učitelj.  Pjesma iz filma Pinokio je takođe oda Sirijusu.

 

Astrologija

Ova veoma jaka zvijezda ukazuje na to da, zahvaljujući uloženom trudu, možete steći mnogo više nego što ste očekivali.  Sirijus, na neki način, nije jednostavna zvijezda sa kojom se može “raditi”, jer zahtijeva da se nekako izrazite u životu,  ali i ogroman uspjeh koji može donijeti može vas “opeći”.

Za Sirijus se vjerovalo da je bio „udaljeno“ Sunce koje osvjetljava udaljene planete, te kako je Sirius zvijezda koja je težište oko koje se okreće naš zvjezdani skup. Naime, zbog toga što se Sunce oko Sirijusa okreće isto kao i Zemlja oko Sunca, predloženo je čak da se on nazove Suncem Sunca. Stoga njegov uticaj mora biti povezan sa „super moći“ i sa onima koji vrše kontrolu onih koji su već moćni. Zanimljivo je da se u horoskopu SAD Sunce nalazi na Siriusu, pa i ne čudi što oni predstavljaju super silu, već je Sirijus i čuvar Evrope (koji naziv potiče od Rimljana, Custos Europas) a znamo da se SAD često ovako ponašaju, miješajući se u ratove na evropskom tlu.
Predstavlja moć i bogatstvo i dobru sreću u svakoj povoljnoj postavci. U lošijoj pak, ona ukazuje na nepromišljene riječi i uvrede, naglost i strastvenost. Nadalje, uvijek postoji opasnost od ujeda pasa ili neke druge životinje kao i sklonost povredama. Sirijus je odlična zvijezda za zanimanje čuvara, tjlohranitelja, staratelja, kustosa itd, ali i privatno donosi čuvanje tradicije, porodice, svega privatnog.

Dupor mu daje orbis od 1,30 stepeni. Sa Mjesecom – ljubav žena ali sa malo lošeg Saturna – smrt od vojnika, divljaka ili životinje. Sa Jupiterom i Marsom u 10-oj velika čast, na ASC častoljubiv, velikodušan, pokretač organizacija ali opasnost atentata. Na MC – položaj komandanta.

Prema Ptolomeju, ima prirodu Jupitera i Marsa, dok Alvidas navodi Mjesec, Jupiter i Mars. Donosi čast, slavu, blagostanje, vatrenost, odanost, posvećenost, strastvenost i ozlojeđenost, a rođene pod svojim uticajem čini kustosima, nadzornicima i čuvarima. Donosi i opasnost od psećih ujeda, koju ilustruju dva primera navedena kod Prokiona.

Manilius o Siriusu kaže da je to onaj koji:

“oblikuje razuzdane duhove plahovitog srca;  svoje će sinove darivati bujicama bijesa i na njih navući svu mržnju i strah cjelokupne populacije. (plahovitost govornika nagoni ga da izgovori riječi prije nego li nađe vremena da ih prilagodi logici ili gramatici). Njihova srca zalupaju na najmanji povod, a kada govore, njihovi jezici divljaju i laju, uz konstantno škrgutanje zubima pri govoru. Te njihove nedostatke intezivira alkohol, koji im daje snagu i podstiče njihov divljački gnijev do plamena. Nemaju straha od od šuma ili planina, ili divljih lavova, kljova divljih veprova, ili oružja koja je priroda darovala divljim životinjama; oni će iskaliti svoj gorući bijes na bilo kom legitimnom plijenu. Nemoj se čuditi ovim tendencijama pod takvom konstelacijom, vidiš kako čak sama konstelacija lovi među zvijezdama, jer u svom kretanju nastoji da uhvati zeca ispred.” (Liber V Astronomica, redovi 206 – 233)

Rimski astrolog iz 4.vijeka, Firmik Maternus možda i preuveličava nasilne odlike, ocjenjujući ljude u čijim kartama je istaknut kao “odvojene od svakog ljudskog osjećaja i u potrazi za nasilnim zločinima”

Sa druge strane, Vilijam Lili tvrdi da izlazak ili kulminacija ove zvijezde sa Suncem donosi “kraljevske počasti”, dok za direkciju MC-a prema Sirijusu navodi da je “vjerovatno da će natus uvećati svoj posjed i ugled”.

Povoljno povezan, on obećava slavu, počasti i bogatstvo. Na Ascendentu i sa Marsom u kombinaciji, Sirijus može biti prilično opasan, i tada vidimo napredovanje uz previše ambicije, što dovodi u opasnost od povreda ili pak do pokušaja ubistva natusa. Prema predanju, Sirijus će dati čuvenu smrt sa počastima nakon smrti, posebno ako je pozicioniran u 8. kući. U dobrom aspektu sa Marsom i Jupiterom i blizu MC, izgleda da obećava sticanje velikog bogatstva, natus je srećne ruke u komercijalnim poduhvatima ili pitanjima vlasti. Kad je tako postavljena ova zvijezda je odlična za vojsku, advokate i državne službenike. Sirijus u konjukciji sa Suncem i dobro postavljen u natalnoj karti sreće se kod brojnih važnih i poznatih ličnosti.

U Zenitu horoskopa: donosi visoku službu pri vladi, uz veliku zaradu i ugled.
Sa Suncem: poslovni uspjeh, zanimanje povezano sa metalima ili ratničkim djelatnostima, sklad u kući. Ako je na Ascedentu ili u Zenitu horoskopa, slijedi kraljevsko napredovanje.
Sa Mjesecom: poslovni uspjeh, uticajni prijatelji suprotnog pola, povoljno za oca, dobro zdravlje, blagotvorne promjene kod kuće i na poslu. Ako se neka zloćudna planeta nadje sa Skeatom, smrt od bajoneta ili divljih zvijeri. Ako se Saturn zatekne sa Mjesecom, slijedi smrt od divljih zvijeri ili vojnika.
Sa Merkurom: izuzetan poslovni uspjeh, pomoć od strane uticajnih ljudi, nepotrebne brige, povezanost sa crkvom, tjelesni nedostatak usled nezgode.
Sa Venerom: lagodnost, udobnost i luksuz, rasipništvo, dobit od nasleđa.
Sa Marsom: hrabrost, velikodušnost, vojno napredovanje, rad sa metalima.
Sa Jupiterom: poslovni uspjeh, putovanja, pomoć od strane rođaka, napredovanje u crkvenoj hijerarhiji.
Sa Saturnom: postojanost, uzdržanost, diplomatsko ophođenje, istrajnost, visok položaj stečen preko prijatelja, povoljno za kuću, pokloni i zaostavštine, porodični sklad.
Sa Uranom: dobit i istaknutost u djelatnostima kojima upravlja Uran, pomoć od strane uticajnih prijatelja, dobit od harmoničnog braka, posebno za muškarce; naprasna smrt.
Sa Neptunom: razvijena intuicija, zanimanja za okultno, pobožnost, dobre organizatorske sposobnosti, uspjeh u trgovačkim poslovima, povoljno za dobit i porodična pitanja, prirodna smrt.